در کشورهای درحال توسعه نیز تحولاتی در اوقات فراغت حاصل شده، پیدایش شهرهای بزرگ در کشورها مبدا این تحول بوده به طوریکه گسترش ادارات دولتی و تعداد کارکنان آن، گسترش کارخانجات و تصویب قانون کار، مهاجرت تعداد زیادی از مردم روستاهای بخش‌ها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و کاهش امکانات اجتماعی سنتی همگی به ایجاد وقت فراغت و با افزایش آن دامن زده است.
مشارکت در فعالیت های فرهنگی محله
در زمانی به سر می بریم که با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری به رغم افزایش وابستگی انسان ها به یکدیگر برای تأمین نیازهایشان، روز به روز به سوی کاهش سطح تعامل میان افراد در محلات و همسایگی ها پیش می‌رویم، گرچه زندگی شهری یک زندگی جمعی است و لازمه موفقیت در این نوع زندگی این است که انسان ها در تعامل با یکدیگر از فردگرایی و منفعت طلبی به سمت ترویج اخلاق جمعی پیش بروند دغدغه‌های زندگی شهری و کاهش روابط چهره به چهره آدم‌ها در شرایط زندگی امروزی، فاصله میان افراد در محله های شهری را افزایش داده است به گونه ای که انسان‌ها نسبت به یکدیگر بیگانه می شوند.
مسئولیت شهروندی ایجاب می کند افراد ضمن مشارکت در امور محله و شهر خود، هم محله ای‌ها را هم به این کار تشویق و از کج‌رویها بر حذر دارند. در محله‌های سنتی گذشته، اهالی محله در مدیریت، آبادانی، پاکسازی و ایجاد امنیت و نگهبانی از محله مشارکت داشتند. در محلات شهری جوامع معاصر به دلیل تغییر سبک زندگی مناسبات میان شهروندان می تواند در وضعیتی آسیب‌زا باشد. از منظر جامعه شناختی با تقویت روابط اجتماعی می توانیم میزان سازگاری نسل جوان با فرهنگ جامعه را افزایش دهیم.
محله محوری با تقویت تشکل‌های محله‌ای، در پی احیای نگاه سنتی به محلات، در کنار پذیرش تحولات مدرن توسعه شهری است. تقویت فرهنگ محله‌ای می تواند مسائل اجتماعی را مسالمت‌آمیز حل و فصل نماید. سرای محله از مهم ترین بسترهای تقویت و ترویج مشارکت و مسئولیت پذیری شهروندان در محله های شهری است
سراهای محله مشارکت اهالی را در حوزه های اجتماعی، آموزشی، توانمندسازی، سلامت و محیط زیست مدیریت بحران و ... امکان پذیر می کند.
تشکل های محله با تکیه بر خرده‌فرهنگ‌ها و سنت‌های رایج در هر محله میان شهروندان به تقویت هویت محله ای، کمک می کنند
راهکارهای گسترش همکاری مردم در فعالیتهای فرهنگی محله
- افزایش آگاهی شهروندان با برگزاری کلاس‌های آموزش شهروندی، پخش کلیپ های آموزشی درپارکها و تیزرهای تبلیغاتی
- افزایش علاقه و همبستگی اجتماعی افراد محله از طریق تشویق شهروندان به شرکت در هم‌اندیشی‌ها و جلسات تصمیم‌گیری محلی، شناسایی افراد نخبه و یا افراد زحمت کش محل و استفاده از تجربیات کاری آنها، برگزاری مسابقات و اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی
برگرفته از کتاب فرهنگ شهروندی/ راهنمای تسهیل گران/ پایه نهم